Aff]/ afv|f t/fO{ kxf8sf] pkxf/
Kfl/roM
af]/ afv|fdf;'sf]nflukflng] afv|fsf] gZnx?dWo] Ps cltpQdhftxf] . vf;u/L
blIf0f clk|msf, ci6«]lnof / cd]l/sfdfo;sf] pTkfbgJofksePsf] kfO{G5 .c? gZnsf]
t'ngfdfo;sf] kf7fkf7Lsf] hGdtf}n al9x'g'sf;fy} l56f] a95 /ao:safv|fsf] tf}nklg
a9L x'G5 . df;'dfaf];f] / sf]n]:6]/f]nsf] dfqfsdx'g] x'bfF :jf:Yosf] nflu
/fd|f] dflgG5 . To;}n] o; hftsf] z'4 af]sf / hGd]sf] jLo{ NofP/ afv|f cg';+wfg
s]Gb|tyfljleGg kl/of]hgfx?n] ljut s]xLjif{b]lv :yfgLoafv|fsf] gZn ;'wf/ ug{ s[lqdtyfk|fs[ltsuef{wfg
ul/b} cfPsf] 5 .

lrq g+= !M slknj:t'sf] rgO{sf] af]/ af]sf
dxTjM
afv|fsfgZnx?
dWo] af]/ l56f] a9g], Ps b]lv # a6f;Dd kf7fkf7L hGdfpg]tyf a9L tf}n ePsf]
gZnxf] . o;sf] Jo:saf]sfsf] tf}n !!) b]lv !#% lsnf];Dd / dfpsf] tf}n () b]lv
!))lsnf];Dd x'G5 . sl;nf] hLp, pQdzf/Ll/s a[l4b/ tyf /fd|f] df;' nfUg] afv|fxf]
. udL{ ;x\g ;Sg] ;'Vvf If]qdfklg /fd|f];Fu kfNg ;lsg] tyf w]/} lsl;dsf 3fF;x?
vfg] gZnxf] . o; gZndfcGoljb]zaf6 cfPsfgZnx?sf] t'ngfdfsd /f]u nfUg] ub{5 .
t/fO{ dw]z tyfdWo kxf8;Dd /fd|f];Fu kfng ug{ ;lsG5 .
xfjfkfgLM
g]kfndfePsf]
cg';+wfgcg';f/af]/ gZnsf] qm; afv|f ;d'b| ;txb]lv !@)) ld6/sf] prfO{;Dd -kxf8L
If]qdf blIf0f df]x8fdf_ ;kmntfk"j{s kfNg ;lsG5 .
af]/
afv|fsf] hftLoljz]iftfx?M
af]/
afv|fsf] z/L/sf] /+Ë ;]tf] jfs'g} s'g}df k'/f v}/f] x'g] tyf 6fpsf]df v}/f]
x'g], sfgsf] nDafO{ / rf}8fO{ a9L x'g], s8f jfbx|f] vfnsftyfljleGgjftfj/0fLo
tgfjdfkfNg ;lsg], zfGt :jefjsf, k|hgg\ Ifdtf /fd|f] Pj+ l56f] a9\g], dfpx?sf]
b"wsf] pTkfbg /fd|f] x'g] ePsf]n] kf7fkf7Lx?nfO{ /fd|/L x'sf{pg], tyfahg
() b]lv !#% lsnf];Dd x'G5 .
pTkfbsTjM
:yfgLo
v/L afv|fh:t} u/L kfNbfxfn;Ddsf] cg';+wfgaf6 af]/ gZnsf] qm; kf7fkf7Lsf]
hGdtf}n ;fnfvfnf @=@ lsnf] kfO{Psf] 5 . dfpsf] b"w 5'6fpFbfsf] avt ;/b/
!#=* lsnf] / 5}7f] dlxgf !&=*% lsnf] tf}n x'G5 . Ps jif{sf] kf7fsf] tf}n #%
lsnf] / kf7Lsf] tf}n #@ lsnf];Dd k'u]sf] kfO{Psf] 5 . k|ltlbgsf] a[l4 b/ z'?sf]
$ dlxgfdf ()-!))
u|fd;Dd x'G5 eg] %-*
dlxgf;Dd ^%-*)
u|fd;Dd x'G5 . To;kl5 !@ dlxgf;Dd ()-!)) u|fd;Dd x'G5 . o; gZnnfO{ vf;u/L af/a/L,
hd'gfkf/L hftx?;+u qm; u/fpFbfk|hhgIfdtf /fd|f] kfOPsf] 5 . hDdfJofPsfafv|fdWo]
$)=%$ % Psj6f,
%$=)%% n] h'DNofxf
/ %=$!% N]f
ltDNxf kf7fkf7L kfO{Psf] kfO{G5 . o;gZnsf] qm; kf7Lx? !)b]lv !@ dlxgfePkl5
klxnf] k6s afnLhfg] u/]sf] / Ps a]t b]lv csf]{ a]tsf] cGt/ &-(
dlxgfsf] x'G5 . af]sfsf] xsdfeg] !@ dlxgfk'u]kl5 k|hhgsf] nfluk|of]u ug{
pko"St x'G5 .
lrq g++ @M l;/xfsf] rt/Ldf ltDNofxf kf7f
kf7L


lrq g+= #M b'O{ lbgsf] af]/ afv|fsf]
kf7f
Affv|fsf] vf]/ Jo:yfkgM
bfgf 3fF;
vfg] 8'F8 tyf 6f6\gf] cnu–cnuePsf] / :jR5 xfjfPj+ k|sfz l5g{ ;Sg] u/L k"j{–klZrd
km}lnPsf] x'g], af]sf, dfp, kf7fkf7L / la/fdLafv|fsf] nflucnu–cnuvf]/ jf sf]7f
ePsf] x'g' kb{5 .
7"nf]
afv|fnfO{ ! ju{ ld6/ / ;fgf kf7fkf7LnfO{ )=# ju{ ld6/sf] b/n] If]qkmnk'Ug] x'g'
kg]{, hdLgaf6 aLrsf] prfO{ #=* b]lv $ ld6/ / 5]p 5fpsf] prfO{ @=* b]lv # ld6/
ePsf] xg' kg]{, hdLgaf6 () ;]=dL= prfO{df sf7 jfafF;sf] sK6]/fx? k|of]u u/L
!=@% ;]=dL=sf] km/s u/L 6fF8 agfPsf] x'g] , sf]7fx? 5'6\ofpg] af/ !@) ;]=dL=
cUnf] ePsf] / Pp6f sf]7fdf @%b]lv #) afv|f c6g] u/L agfO{Psf] x'g' k5{ .
aw'jf
k|0ffnLdf kflnPsfaf]/ afv|fnfO{ ljxfg / lbgsf ;dodf 3'Dg, 3fd tfKg / 3fF;
vfgsf] nfluv'nf 7fpFsf] cfjZoStf kb{5 .o;sf] nflu !) afv|fsf] nflu @ ld6/
nDafO{ / !=% ld6/ rf}8f 7fpF x'g' kb{5 .

lrq
g+=$M rgO{, slknj:t'dfaf]sfsf] nfluagfO{Psf] vf]/
3fF;
tyfcfxf/f Joj:yfkgM
of]
gZnsf] afv|fcGogZnsf] eGbf rfF8f] x's{g]ePsf]n] cfxf/f c? eGbf a9fP/ lbg' kb{5
. af]/ afv|fsf] nflusDtLdfzf/Ll/s tf}nsf] $ k|ltztsf b/n] ;'Vvfkbfy{ rflxG5 .
of] gZnsf] afv|fsf] nfluhLjglgjf{x, zf/Ll/s a[l4, k|hgg / uef{j:yfsfnflu a9L
kf]if0fsf] cfjZoStf kb{5 . 8fn] 3fF; tyfe"O{3fF; k'of{P/ ykdfqfdfcj:yfx]/L
zf/Ll/stf}nsf] !=% b]lv @ k|ltzt;Dd !^ –!* k|ltztsRrfk|f]6Lg ePsf] k]n]6
bfgfpknAw u/fpg' kb{5 / ;fy} k|z:tdfqfdf ;kmf z'4 kfgLv'jfpg' kb{5 .
3fF;
v'jfpgsf] nflutnlrqdfb]vfPh:t} afF; jf sf7sf] l;6fsf] 58s]kf/L 6f6\gf] agfP/
v'jfpFbf 3fF;kft v]/ hfb}+g .

lrq
g+=%M 6f6\gf]df /fvL3fF; v'jfpg] t/Lsf

lrq
g+=^M em'G8\ofP/ 3fF; v'jfpg] t/Lsf
/f]u / k/lhjLM
xfn;Ddsf]
cg';+wfgn] af]/ qm; afv|fdf kf7fkf7Lsf] d[To" b/ cGoljb]zaf6 cfoft ul/Psf] hftx?sf] t'ngfdfsdkfOPsf]
5 . g]kfndf o; hftsf] afv|f w]/} lr;f]df Tolt gkm:6ofpg] b]lvPsf]n] a9L hf8f] / a9L kfgL kg]{ ;do 5n]/
Jofpg] u/L Joj:yfkg ug{ ;s] kf7fkf7L d[To'b/nfO{ 36fpg ;lsG5 . cGo /f]ux? /
afx|otyfcfGtl/s k/lhjLsf] xsdfeg] c? ljb]zLhftsf] t'ngfdfo;dfsd} k|sf]k b]lvG5
.:jf:Yo /fd|f] x'gsfnfluk|fljlwssf] ;Nnfxcg';f/ PNa]G8fhf]n zf/Ll/s tf}n cg';f/
v'jfpg' kb{5 afXo k/hLljMplkofFlsgf{sf] nflu ;fOk/d]ly|g emf]nn] k|fljlws
;Nnfxcg';f/ pkrf/ ug'{ kb{5 .
cGoJoj:yfkgM
af]/ afv|faw'jf k|0ffnLaf6
kflng] ePsf]n] v'/ a9]/ v'§fdf 3fp x'g] / n8v8fpg] ePsf]n] x/]s dlxgfrSs'n] v'/
sf6\g' kb{5 .
af]sfsf]
Joj:yfkgM
Prepared & published by: Climate Change Adaptation in
Agriculture Project (GCP/NEP/070/LDF), FAO-Nepal
No comments:
Post a Comment